In 1874 werd in Eijsden een harmonie opgericht door een aantal heren: Jonkheer Mr. C.P.G. Alting von Geusau (oud-raadsheer der Provinciale Rechtbank te Maastricht), Guillaume Eugène De Greef (stationschef te Eijsden), Clement Joseph Haenen (koopman), Jean François Pisart (directeur van de Zinkwitfabriek) en Theodoor van Tiel (verificateur; belastingontvanger van in- en uitgaande rechten). De harmonie startte met een klein gezelschap van muzikanten. In de jaren daarvoor werden muzikanten ingehuurd, meestal uit Visé of Luik, om speciale gelegenheden op te luisteren. Aanleiding voor het oprichten van een eigen harmonie, zou de viering van het zilveren kroningsfeest van koning Willem III (17 mei 1874) zijn geweest.
Eerste jaren en Tweede Wereldoorlog
Voor zes jaar lang was de harmonie de enige in Eijsden. In 1880 ontstond er echter een breuk. Er werd een nieuwe harmonie opgericht. Eijsden ging van geen enkele harmonie, naar twee harmonieën in zes jaar tijd. De eerste harmonie kwam bekend te staan als de Oude harmonie. In de volksmond ook wel de ‘blôwwe’ genoemd naar hun blauwe uitrusting.
Tijdens de oorlogsjaren werd de harmonie gedwongen door de bezetter zich aan te sluiten bij de Kultuurkamer. Na een vergadering werd door bestuur en leden het besluit genomen, zich hier niet bij aan te sluiten en de vereniging te ontbinden. Voor dit moedige besluit werd de Oude harmonie in 1949 beloond met het predikaat ‘Koninklijk’. Als eerste harmonie in Eijsden mocht de Oude harmonie zich voortaan de Koninklijke Oude Harmonie van Eijsden (KOH) noemen.
Deelnames aan concoursen
In 1963 promoveert het Harmonieorkest met dirigent Matthijs Scheffer naar de Superieure Afdeling (nu Eerste divisie). Ook later onder dirigent Jean Steutelings werden successen behaald op het bondsconcours (Susteren) en het Landskampioenschap. Beide prestaties werden gewaardeerd met een Eerste prijs met Lof der Jury.
Vanaf 1989 krijgt dirigent Ben Essers de muzikale leiding over het Harmonieorkest. Hij liet hen in 1993 debuteren op het Wereld Muziek Concours (WMC) in Kerkrade. Wederom een Eerste prijs met Lof der Jury én onderscheiding. In 1997 werd de prestatie verbeterd: een 3e plaats in de Eerste divisie Harmonie. In 1999 werd het 125-jarig bestaan uitgebreid gevierd. De Koninklijke Oude Harmonie van Eijsden was klaar voor het nieuwe millennium. Deelname aan een Bondsconcours vond weer plaats in 2002. Met 20 nieuwe en jeugdige muzikanten werd als resultaat een Eerste prijs gehaald. Met Ben Essers trok het Harmonieorkest nog eenmaal naar het WMC in 2005, waar een prachtig resultaat werd neergezet: 1e prijs met Lof der jury.
Vanaf 2006 kwam de muzikale leiding in handen van Steven Walker. Hij maakte zijn debuut op het WMC 2009 met het Harmonieorkest. Nog altijd actief in de Eerste divisie, behaalden zij een Eerste prijs met Lof der Jury én onderscheiding. In de periode 2010 – 2023 trad Jacques Claessens aan als dirigent van het Harmonieorkest. De muzikale groei die door eerdere dirigenten is ingezet, wordt doorgetrokken. Tijdens het WMC van 2013 behaalde het Harmonieorkest het beste resultaat uit haar bestaan. In het eindklassement van de Eerste divisie – Harmonieorkesten werd een topniveau gespeeld. Vier jaar lang mocht het Harmonieorkest zich Vicekampioen noemen. Tijdens de deelname in 2013 bewees de Koninklijke Oude Harmonie van Eijsden haar plek in de top van blaasorkesten op wereldniveau. Sedert september 2023 werd Jacques opgevolgd door Xavier Scheepers. Samen hebben zij hun eerste concerten gegeven, waaronder Festivaldeelname in Roermond, het Jubileumconcert en Galaconcert t.g.v. het 150 – jarig jubileum in 2024.
Tradities en sociaal engagement
De harmonie is rijk aan tradities onder andere binnen de gemeenschap van Eijsden en daarbuiten. Jaarlijks luistert zij de Bronkprocessies op van Eijsden, Oost-Maarland en bij toerbeurt in Mesch. Ook de andere Bronkactiviteiten worden opgeluisterd en de festiviteiten van muziek voorzien. Tijdens de middag- en avonduren wordt de Cramignon (een reidans) muzikaal begeleid. Met Koningsdag trekt de gehele vereniging rond en brengt een serenade aan hen die gedecoreerd zijn. Ook mensen die speciale jubilea vieren, zoals langdurig lidmaatschap of huwelijk, worden bezocht. Communicantjes worden muzikaal naar de kerk begeleid en Sinterklaas wordt niet vergeten. In november viert de gehele vereniging haar patroonfeest St. Cecilia. Met het opluisteren van de H. Mis gedenkt zij ook haar overleden leden. Buiten de gemeenschap laat de harmonie zich ook zien. In de jaren 70’- 80’ werden er concertreizen naar Duitsland georganiseerd. Vele concerten worden buiten de provinciegrenzen gegeven (Verrassende Ontmoetingen Tilburg en Den Bosch). Onvergetelijk waren ook beide deelnames van de gehele vereniging aan het defilé in Den Haag tijdens Veteranendag 2010 en 2024. Een van de recentere hoogtepunten uit haar bestaan, is het Herdenkingsconcert op de Amerikaanse Begraafplaats ter gelegenheid van 75 jaar Bevrijding op 14 september 2019.
De Drumband: de eerste tromslagen
In de lange historie van de Koninklijke Oude Harmonie speelt de trommel een belangrijke rol. In het begin echter slechts ter ondersteuning van de muziek, zoals die gespeeld werd door de muzikanten van de harmonie. In 1933 bijvoorbeeld liepen slechts twee mensen met kleine trom. In 1949 kwamen de volgende personen op het idee om een drumband op te richten: de heren Guillaume Sabel, Jacques Janssen, Jules Warnier en Pierre Warnier. Op 14 april 1949 werd tijdens een bestuursvergadering besloten dat deze groep zich verder mocht uitbreiden. De eerste instructeur werd dhr. Geurts. Al vrij snel voegde Martin Warnier (die later jarenlang tamboer-maître zou zijn en daarna bestuurslid) zich bij deze groep. In 1956 omarmde de Drumband de eerste vrouwelijke leden, waarmee een begin gemaakt werd met de emancipatie in de tot dan toe conservatieve blaas- en tamboerwereld. Aanvankelijk waren de belangrijkste taken van de tamboers vooral gericht op het ondersteunen van de harmonie bij een muzikale rondgang. Een grappig detail: de drumbandleden kregen in de jaren 50′ als eerste het nieuwe uniform. Pas een jaar later volgden de harmonieleden. Al snel trad de Drumband ook alleen voor het voetlicht. Zo zijn de leden tijdens de jaarlijkse Bronkfeesten al zeer vroeg in de ochtend actief. De kapitein van de Jonkheid wordt dan namelijk letterlijk opgetrommeld, waarna een reveille-ronde door de gemeente volgt. Uiteraard vergezelden de tamboers de harmonie ook bij de buitenlandse reizen naar Straatsburg, Schwaikheim en Backnang. Ook de Belgische grens werd daarbij zeer vaak overschreden voor cortèges in Visé, Berneau, Battice en Verviers. Daarnaast nam de Drumband vele malen deel aan een concours, waarover in het vervolg bericht wordt. Naarmate de Drumband zich verder ontwikkelde, werd ook de muzikale opleiding van het slagwerk steeds belangrijker. Veelal werd de opleiding van jonge tamboers ter hand genomen door eigen leden, wat heden ten dage nog steeds gebeurt. Mede door deze gerichte aanpak kwam een aantal jeugdige leden van de drumband in de loop der jaren tot schitterende individuele prestaties. Door de jaren heen is het accent verschoven naar melodisch slagwerk en valt er eerder te spreken van een slagwerkensemble. Dat de Drumband/ Slagwerkensemble echter haar sporen in de muzikale top heeft verdiend, bewijst haar lange erelijst!
Muzikale vormgevers van de drumband
Zoals hierboven vermeld, was dhr. Geurts de eerste instructeur en ook de eerste tamboer-maître. Zijn opvolger als tamboer-maître was Jacques Janssen, die later ook instructeur zou worden. Hij werd opgevolgd door André Heye, die om het leven kwam bij een verkeersongeval. Daarna nam Martin Warnier deze functie op zich en werd tevens instructeur, een dubbelrol die hij jarenlang zou vervullen. In 1976 en 1977 nam Louis Wolfs tijdelijk de taken van Martin Warnier over, waarna deze weer terugkeerde. Ook werd het tamboer-maîtreschap daarna nog enige maanden vervuld door Léon Selbach. In de jaren 90′ werden de functies van instructeur en tamboer-maître losgekoppeld. In september 1991 werd Hans Croes als instructeur benoemd. Na een succesvolle periode nam hij in 1996 afscheid en werd hij opgevolgd door Frank Marx. Sinds 2010 is het stokje in handen van Henrico Stevens. De rol van tamboer-maître werd vervuld door Johnny Warnier en daarna door Marcel Warnier, die nog steeds in functie is.
Concoursdeelnames
De lijst van concoursdeelnames en behaalde succes is van de Drumband/Slagwerkensemble niet bepaald klein te noemen. Een greep uit het rijke concoursverleden:
1955: eerste concoursdeelname te Sint – Geertuid o.l.v. dhr. Geurts, Eerste Prijs (98 punten)
1959: eerste deelname Wereldmuziekconcours te Bree o.l.v. dhr. J. Janssen, Eerste Prijs met Lof der Jury (108 punten)
1966: eerste bondsconcoursdeelname o.l.v. dhr. M. Warnier (de Lange), tweemaal Eerste Prijs met Lof der Jury (mars: 137 punten, concert: 117.5 punten)
1967: eerste deelname superieure afdeling, sectie A bondsconcours, tweemaal Eerste Prijs met Lof der Jury, tamboer-maîtreprijs en voor het eerst het Limburgs Kampioenschap.
1971: eerste maal Nederlands Kampioenschap
1994: eerste maal concoursdeelname Eredivisie sectie A-b.
: eerste maal deelname WMC o.l.v. Frank Marx, Eerste Prijs met Gouden Medaille
2013: derde maal Nederlands Kampioen o.l.v. Henrico Stevens
De blauwe familie
Een vereniging kan niet zonder enthousiaste en gemotiveerde muzikanten, tamboers en supporters. Gezien de grote supportersschare, de ondersteunende Supportersvereniging en Damescomité, mag de harmonie trots zijn op haar grote muzikale familie.
Zelfs na 150 jaar is de Koninklijke Oude Harmonie van Eijsden nog altijd vol van rijke muzikale en sociaal-culturele tradities. Muziek maken staat op de eerste plaats, of dit nu op een podium is tijdens een concours of op straat in de gemeenschap.